فرایندهای زمین‎ساخت- رسوب‎گذاری درالبرز خاوری- ارتفاعات بینالود

نویسندگان

  • سیدکیوان حسینی استادیار، مرکز تحقیقات زمین‌لرزه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
  • فرخ قائمی مربی، گروه زمین‌‎شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران
  • فرزین قائمی استادیار، گروه زمین‎شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
  • محسن خادمی کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد؛ سرپرست کارگاه ابزاردقیق، گارگاه سد هیروی، پاوه، ایران
چکیده مقاله:

در این پژوهش بازخورد فرایندهای زمین‌ساختی و سطحی بر یکدیگر، در ارتفاعات بینالود و دشت نیشابور مورد بررسی قرار گرفته است. برای دست‎یابی به این مهم از داده‌های توپوگرافی، داده‌های ثبت شده زمین‌لرزه‌ها، مربوط به مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران (مرکز مشهد) و اطلاعات به ‌دست آمده از مشاهدات میدانی استفاده شده است. فرایندهای سطحی بر پیشروی گوه‌های زمین‌ساختی رانده شده در کمربندهای کوهزایی تأثیرگذار هستند. در مناطقی که فرایندهای زمین‌ساختی سبب تشکیل بلندی‌ها و افزایش شیب سطح زمین شده‌اند، فرایندهای سطحی سبب تعدیل ارتفاعات و مسطح کردن شیب‌ها می‎شوند و حجم زیادی از  رسوبات آواری را به وجود می‌آورند که در پیشانی کمربند کوهزایی نهشته خواهند شد. این رسوبات به علت حجم و وزن زیاد به‌صورت مانعی از پیشروی گوه‌های راندگی به‌سوی جلو، جلوگیری می‎کنند و سبب افزایش نرخ تجمع تنش در آنجا می‌شوند. همچنین افزایش زاویه گسل‌ها در گوه‌های کوهزایی، لغزش به روی این گسل‌ها را سخت و گاه غیر ممکن می‌سازد. تشکیل گسل‌های بیرون از توالی و راندگی‌های برگشته را می‌توان نتیجه آزاد شدن چنین تنش‌های تجمع یافته‌ای در نظر گرفت. راندگی شمال نیشابور یک راندگی ثانویه است و به دلیل قطع کردن یال‌های چین‌ها و صفحه‌های راندگی دیگر، می‌توان آن را به عنوان یک راندگی بیرون از توالی در نظر گرفت. نتایج مطالعات به ما نشان می‌دهد که حجم زیاد رسوبات پالئوژن و نئوژن در حوضه پیشانی راندگی نیشابور مانع از پیشروی رشته‌کوه بینالود به عنوان گوه کوهزایی به سوی جلو (جنوب باختر) شده و رهایی نیروهای تجمع یافته حاصل از آن، گسل بیرون از توالی شمال نیشابور و راندگی‌های برگشته را ایجاد کرده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مطالعه داینوفلاژله‌ها و محیط دیرینه سازند دلیچای در بخش خاوری حوضه رسوبی بینالود

سازند دلیچای از نهشته‌های دریایی دوره ژوراسیک است که در شمال ایران گسترش جغرافیایی وسیعی دارد. به منظور انجام مطالعات پالینولوژی در بخش خاوری کوه‌های بینالود رخنمونی از این سازند در برش روستای بار مطالعه شده  است. ستبرای این سازند در برش روستای بار 255 متر شامل شیل‌های خاکستری تیره است. بر اساس مطالعات انجام شده بر روی 112 اسلاید تهیه شده از 28 نمونه برداشت شده از این سازند، مشخص شد که بیشتر نم...

متن کامل

ویژگی¬های ژئومورفیک توده¬ی کارستی اخلمد در دامنه‌های شمالی ارتفاعات بینالود

حوضه­ی آبریز اخلمد که در سازندهای آهکی کارستی شونده مزدوران و چمن­بید واقع شده است متعلق به­ دوران مزوزوئیک بوده و در اثر عوامل اقلیمی، هیدرولوژیکی و لیتولوژیکی پدیده­ها و مناظر کارستی بسیار جالبی در آن به وجود آمده است. وجود پدیده­های متنوع اپی کارست[1]  و کارست عمقی در این پهنه­ی آهکی باعث گردیده که این ناحیه به عنوان یکی از نواحی گردشگری مهم در سطح استان خراسان رضوی قلمداد شود. در این ناحیه ...

متن کامل

بررسی آثار یخچال‌های دوران کواترنر در ارتفاعات بینالود و تاثیر آن در توسعه مدنیت دشت نیشابور

در این پژوهش جهت شناسایی آثار یخساری از شاخص های مرفیک، آثار و شواهد اقلیمی استفاده شده است. تعیین خط برف دائمی در منطقه به روش رایت انجام شد و نشان داد که در عصر حاضر دمای متوسط سالانه صفر درجه سانتی گراد در ارتفاع 2543 متری قرار گرفته است و وجود 65 سیرک در منطقه موید آن است که سیرک ها به عنوان یکی از منابع تغذیه کننده بسیار غنی برای تشکیل یک پوشش یخی در منطقه به شمار می رفته اند. شواهد اقلیمی...

متن کامل

بررسی شواهد ژئومورفولوژیکی یخچالی کواترنری در ارتفاعات شمال شرق ایران (مطالعه موردی: رشته کوه بینالود )

پژوهش حاضر تلاش دارد تا با بررسی شواهد ژئومورفولوژیکی یخچال های کواترنر در ارتفاعات بینالود، تعداد و محدوده پراکندگی سیرک­های یخچالی و همچنین برف­مرز آخرین دوره یخچالی را در ارتفاعات بینالود تعیین کند. بدین منظور با استفاده از تفسیر نقشه­های توپوگرافی مقیاس 1:50000 و تصاویر ماهواره­ای و عکس­های هوایی 1:20000 منطقه، موقعیت شواهد یخچالی ازجمله سیرک ها بررسی و در مرحله بعد با انجام بازدید میدانی م...

متن کامل

ویژگی های ژئومورفیک توده ی کارستی اخلمد در دامنه های شمالی ارتفاعات بینالود

حوضه­ی آبریز اخلمد که در سازندهای آهکی کارستی شونده مزدوران و چمن­بید واقع شده است متعلق به­ دوران مزوزوئیک بوده و در اثر عوامل اقلیمی، هیدرولوژیکی و لیتولوژیکی پدیده­ها و مناظر کارستی بسیار جالبی در آن به وجود آمده است. وجود پدیده­های متنوع اپی کارست[1]  و کارست عمقی در این پهنه­ی آهکی باعث گردیده که این ناحیه به عنوان یکی از نواحی گردشگری مهم در سطح استان خراسان رضوی قلمداد شود. در این ناحیه ...

متن کامل

بررسی فرایندهای فیزیکی تبلور در سنگ‌های آذرین جنوب خاوری بیرجند با استفاده از مدل‌سازی سه بعدی بلورهای پلاژیوکلاز

Shape or habit of crystal is controlled by physicochemical conditions of crystallization, thus quantitative measurements of crystal shape can reveal aspects of crystallization environment. In this paper, based on statistical calculations, numerical modeling software and microscopic observations. various methods of quantitative measurement of the shape of crystal have used More than 3200 plagioc...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 25  شماره 99

صفحات  11- 20

تاریخ انتشار 2016-06-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023